Opis

Na mapie przedstawiono zróżnicowanie narodowościowe mieszkańców rozległego obszaru województwa śląskiego, uwzględniając obszary z bezwzględną dominacją ludności niemieckiej, polskiej, czeskiej i serbskiej (łużyckiej) w przedziałach 50-75% oraz powyżej 75%. Została ona opracowana przez Paula Langhansa na podstawie wyników pruskiego spisu powszechnego z 1900 roku, podczas którego na podstawie odpowiedzi na pytanie o język ojczysty określano strukturę narodowościową danego obszaru. Na mapie zaznaczono także słabo zaludnione rozlegle obszary leśne, zarówno państwowe, jak i prywatne. Na większości obszaru województwa śląskiego wyraźnie dominowała wówczas ludność niemiecka (niemieckojęzyczna), zwłaszcza na Nizinie Śląskiej i w Sudetach. Na zachodnich krańcach ówczesnego województwa zaznaczała się przewaga słowiańskiej ludności serbołużyckiej, a na pograniczu niemiecko-czeskim na południe od Raciborza niewielki obszar z dominacją Czechów. Jednak zdecydowanie najliczniejszą po Niemcach narodowością na Śląsku była wówczas ludność polska, która bardzo wyraźnie dominowała na rozległym obszarze wschodniej części ówczesnego województwa śląskiego. Mapa wykonana w Niemczach, na podstawie niemieckich danych statystycznych potwierdza, że na przełomie XIX i XX wieku zdecydowana większość mieszkańców Górnego Śląska, Opolszczyzny (także na lewym brzegu Odry) i części pogranicza Śląsko-Wielkopolskiego posługiwała się językiem polskim. Na Górnym Śląsku i Opolszczyźnie ludność niemieckojęzyczna tworzyła wówczas wyłącznie izolowane "wyspy osadnicze", ograniczone zazwyczaj tylko do większych miast. Mapa została dołączona do specjalnej edycji czasopisma Deutsche Erde (Ziemia niemiecka) w roku 1906.