Rok 1910. Rozsiedlenie ludności polskiej w Księstwie Cieszyńskiem

Typ mapy: Gospodarcza Społeczna Administracyjna
Kategoria: narodowości granice Śląsk Cieszyński
detail_image
Opis

Na mapie Księstwa Cieszyńskiego przedstawiono rozmieszczenie ludności polskiej (kolor czerwony – wschodnia, centralna, północna i południowo-wschodnia część Księstwa), czeskiej (kolor zielony - południowo-zachodnia część Księstwa) oraz niemieckiej (szraf). Ponadto naniesiono poszczególne miejscowości, linie kolejowe, drogi, granice Księstwa, granice gmin i powiatów oraz liczbowo przedstawiono wydobycie węgla w poszczególnych gminach. Wyróżniono gminy polskie, czeskie oraz czesko-niemiecko-polskie. Liczebność ludności polskiej przedstawiono w czterech przedziałach (5-10%, 10-25%, 25-50%, 50-100%), natomiast czeskiej i niemieckiej szrafem "ponad 10%". Dane liczbowe pochodzą ze spisu powszechnego przeprowadzonego w Monarchii Austro-Węgierskiej w roku 1910, w trakcie którego strukturę narodowościową określano na podstawie odpowiedzi na pytanie o język ojczysty, nie było pytania o narodowość. Na mapie znajdują się liczne odręczne dopiski w języku francuskim, np. dotyczące liczby ludności Księstwa Cieszyńskiego oraz odręcznie zaznaczone zasięgi maksymalnych i minimalnych polskich roszczeń terytorialnych do tego obszaru. Odręcznie zaznaczono szrafem także obszar w południowo-zachodniej części Księstwa, przyznany administracji czeskiej na podstawie podpisanego 5 listopada 1918 r. porozumienia władz lokalnych (polskich i czeskich) tymczasowo dzielącego ten region według kryterium etnicznego (a precyzyjniej językowego). Umowa ta przydzielała polskiej administracji powiaty, które zamieszkałe były w większości przez ludność polskojęzyczną: bielski, cieszyński oraz większą część powiatu frysztackiego, a czechosłowackiej powiat frydecki i pozostałą częścią powiatu frysztackiego. Z mapy wynika, że na obszarze Księstwa Cieszyńskiego wyraźnie dominowała ludność polska (zarówno pod względem przestrzennym, jak i liczbowym), a najbardziej uprzemysłowiona północno-zachodnia i zachodnia część Księstwa, była jednocześnie najbardziej zróżnicowana pod względem narodowościowym (Polacy, Czesi, Niemcy).

Język mapy: Francuski, Polski, Angielski

Twórca mapy: Prof. Fr. Popiołek, Prof. T. Golachowski

Wydawnictwo: Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego

Miejsce wydania: Kraków

Rok wydania: 1918

Archiwum: Biblioteka Polska w Paryżu/C III - zbiór kartograficzny mapy XX wiek/P.173/6374

Skala: 1:75 000

Słowa kluczowe geograficzne: Księstwo Cieszyńskie, Śląsk Cieszyński, pogranicze polsko-czeskie

Słowa kluczowe rzeczowe: Polacy, Czesi, Niemcy, struktura narodowościowa, struktura językowa, polsko-czeskie porozumienie z 5 listopada 1918 roku, węgiel kamienny, zagłębie ostrawsko-karwińskie