Opis

Na mapie przedstawiono strukturę narodowościową oraz rozmieszczenie ludności wyznania rzymsko-katolickiego na obszarze Białorusi i Wileńszczyzny (w poszczególnych miastach i gminach) według wyników spisu ludności z grudnia 1919 roku. Został on przeprowadzony na ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej, administrowanych przez Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich. Jego głównym celem było określenie struktury narodowościowej tego obszaru, sporządzenie bilansu strat wojennych i zbudowanie zrębów polskiej administracji na terenach tzw. Litwy historycznej, które weszły w skład odrodzonego państwa polskiego. Wyniki zostały w znacznej części włączone do pierwszego powszechnego spisu ludności przeprowadzonego przez Główny Urząd Statystyczny we wrześniu 1921 roku. Umożliwiły m.in. opracowanie tymczasowego podziału administracyjnego ziem wcielonych do Polski w 1921 r. po podpisaniu pokoju z Rosją. Na mapie wyróżniono kolorami sześć narodowości (Polaków, Białorusinów, Litwinów, Żydów, Rosjan i tutejszych), w podziale na "większość absolutną", większość względną" oraz "mniejszości powyżej 20%". Ponadto zaznaczono procentowe rozmieszczenie katolików obrządku łacińskiego. Wiernych innych wyznań (zwłaszcza prawosławia oraz judaizmu) mapa nie uwzględnia. Mapa pokazuje dominację ludności rzymsko-katolickiej na Wileńszczyźnie oraz w północno-zachodniej części ziem białoruskich. Na pozostałym obszarze (poza nielicznymi wyjątkami) udział katolików obrządku łacińskiego jest nieznaczny, co jest efektem dominacji wyznawców prawosławia i judaizmu. Pod względem narodowościowym dominuje ludność polska (zwłaszcza na Wileńszczyźnie i północno-zachodniej Białoruś) oraz białoruska (we wschodniej, centralnej i południowej części ziem białoruskich). Udział Litwinów i Rosjan na tym obszarze jest nieznaczny. Charakterystycznym wynikiem jest wyraźna dominacja Żydów w niektórych białoruskich miastach oraz zaznaczający się pas z dominacją ludności określającej się jako "tutejsi" (czyli bez silnego poczucia tożsamości narodowej) w południowo-zachodniej części ziem białoruskich (pomiędzy Brześciem a Pińskiem). Jednocześnie widać, że "tutejsi" nie są katolikami obrządku łacińskiego, czyli prawdopodobnie jest to ludność prawosławna pochodzenia białoruskiego, ewentualnie ukraińskiego. Dane narodowościowe i wyznaniowe przedstawione na tej mapie zostały w dużym stopniu potwierdzone wynikami spisów z roku 1921 oraz 1931. Obszar przedstawiony na mapie, na wschodzie sięga wyraźnie dalej niż tereny przyznane Polsce po pokoju ryskim w 1921 roku.