Revendications Polonaises en Hongrie (Polskie roszczenia na Węgrzech)

Typ mapy: Społeczna Polityczna
Kategoria: Spisz/Orawa granice
detail_image
Opis

Na mapie, obejmującej fragment pogranicza polsko-słowackiego, rozciągającego się od Popradu na wschodzie po rejon Czadcy na południe od Śląska Cieszyńskiego, przedstawiono polskie roszczenia terytorialne na Węgrzech. De facto dotyczyły one północnej Słowacji, zwłaszcza Spiszu, Orawy i Czadeckiego, jednak prawdopodobnie w momencie powstania mapy istniała jeszcze Monarchia Austro-Węgierska, a Słowacja formalnie należała do Węgier. Na mapie zaznaczono linie kolejowe, drogi, sieć rzeczną, granice polityczne z roku 1914 oraz z końca XVIII wieku. Głównymi elementami mapy są naniesione szrafem polskie i słowackie terytoria językowe oraz południowa granica polskich roszczeń terytorialnych obejmujących północny Spisz, północną Orawę i Czadeckie. Podstawą wytyczenia zasięgu polskich roszczeń terytorialnych na obszarze północnych Węgier (północnej Słowacji) było kryterium językowe. Nigdzie na omawianej mapie granica polskich roszczeń terytorialnych nie wkracza na słowackie terytorium językowe. Granica ta ściśle pokrywa się z południowym zasięgiem polskiego terytorium językowego, tylko na obszarze Spiszu wykracza dalej na południe, obejmując częściowo obszary z przewagą ludności niemieckiej oraz z polskimi „wyspami językowymi”. Mapa ta została dołączona jako aneks do memoriału dotyczącego wytyczenia granicy pomiędzy Polską a Czechosłowacją na Śląsku Cieszyńskim, Orawie i Spiszu, przygotowanego przez delegację polską na konferencję pokojową w Paryżu w 1919 roku. Nie podano autora mapy, ani źródła danych, można jednak przypuszczać (na podstawie porównania z innymi mapami), że została opracowana na podstawie wyników badań Kazimierza Nitscha, polskiego językoznawcy i slawisty, profesora Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie i Uniwersytetu Jagiellońskiego, jednego z ekspertów delegacji polskiej na konferencję pokojową w Paryżu w 1919 roku. Na podstawie tej mapy można stwierdzić, że formułowane m.in. podczas konferencji pokojowej w Paryżu, polskie roszczenia terytorialne dotyczące Orawy i Spiszu, były całkowicie uzasadnione kryteriami językowymi i etnicznymi, a arbitralne rozstrzygnięcia Rady Ambasadorów z 28 lipca 1920 roku, dzielące te obszary pomiędzy Polskę a Czechosłowację, bez zachowania nadrzędności kryteriów językowo-etnicznych, były dla Polski oraz ludności mieszkającej na polsko-słowackim pograniczu, niesprawiedliwe i krzywdzące.

Język mapy: Francuski

Twórca mapy: Szumański Teofil

Rok wydania: ok. 1917-1919

Archiwum: Archiwum Akt Nowych w Warszawie/AAN/40 Delegacja Polska na Konferencję Pokojową w Paryżu/79/29/Delegacja Polska na Konferencję Pokojową w Paryżu/79/29

Źródło: Archiwum Akt Nowych, Zespół 40 Delegacja Polska na Konferencję Pokojową w Paryżu, sygn. 79, k. 29

Skala: 1:600000

Tekst źródłowy: https://drive.google.com/drive/folders/1_ucV-brrrWyavyeuiax8Fk10bsLd1Pj_?usp=sharing

Słowa kluczowe geograficzne: granica polsko-słowacka, pogranicze polsko-słowackie, Spisz, Orawa

Słowa kluczowe imienne: Kazimierz Nitsch

Słowa kluczowe rzeczowe: struktura językowa, granice językowe, Delegacja Polska na Konferencję Pokojową w Paryżu