Opis

Mapa ze zbiorów czeskich, przedstawiająca rozmieszczenie Rusinów na terenach wiejskich Galicji i Bukowiny. Kluczowym elementem mapy jest odręczne, w czerwonym kolorze, uzupełnienie tytułu mapy, czyli określenie "hors des villes" (poza miastami). Bez tej informacji, tak liczny, nie tylko ponad 50%, ale w wielu regionach Galicji i Bukowiny, nawet ponad 75% udział ludności rusińskiej, byłby niezrozumiały. Jednak faktycznie, w pierwszych dekadach XX wieku, na tym obszarze różnice pomiędzy zamieszkującymi Galicję Polakami, Żydami, Niemcami, Ormianami a Rusinami, dotyczyły nie tylko kwestii narodowościowych, kulturowych, językowych czy wyznaniowych, ale także społecznych i gospodarczych. Konsekwencją był m.in. fakt wyraźnej liczebnej dominacji Polaków, Żydów, a także Niemców i Ormian w miasta i miasteczkach, natomiast Rusinów (Ukraińców) na obszarach wiejskich. Trzeba także podkreślić, że na tym obszarze Rusini (Ukraińcy) nie byli na początku XX wieku społecznością monolityczną, zwłaszcza w Karpatach. Na terenie należącej do Austrii Galicji, wśród zamieszkujących tam Rusinów, w pierwszych dekadach XX wieku już wyraźne było poczucie ukraińskiej tożsamości i odrębności. Jednak na górskim obszarze Karpat, sprzyjającym izolacji i potęgującym regionalne różnice, w XIX wieku wykształciły się odrębne grupy, tzw. Rusinów karpackich (Karpatorusinów): Łemków (Rusnaków) na zachodzie, Bojków w Bieszczadach i Hucułów w Karpatach Wschodnich. Łączyło je wspólne pochodzenie etniczne i wyznanie grekokatolickie, dzieliło m.in. poczucie odrębności, różnice kulturowe, używana gwara, zamieszkiwane karpackie regiony. Jednak mimo wewnętrznych różnic, Rusini zdecydowanie wyróżniali się spośród otaczającej ludności polskiej, węgierskiej, słowackiej i rumuńskiej, zwłaszcza pod względem etnicznym, językowym, wyznaniowym i kulturowym.