Opis

Mapa ze zbiorów czeskich, przedstawiająca rozmieszczenie (w podziale na powiaty) Rusinów (Ukraińców), Polaków i Żydów na obszarze Galicji, rozumianej jako region znajdujący się do roku 1914 w granicach Austrii. Kolorem czerwonym przedstawiono rozmieszczenie Rusinów (w skali od 5 do 100%), kolorem żółtym Polaków (w skali od 5 do 100%) oraz niebieskim szrafem Żydów (w skali od 5 do 50%). Podtytuł mapy ("według oficjalnych statystyk") sugeruję, że została ona opracowana na podstawie wyników austriackiego spisu powszechnego z 1910 roku. Unikatowe jest uwzględnienie ludności żydowskiej. Najczęściej mapy z tamtego okresu prezentujące strukturę narodowościową Galicji, pokazywały wyłącznie ludność rusińską i polską. Mapa wyraźnie pokazuje dominację ludności rusińskiej w Galicji Wschodniej (zwłaszcza w Karpatach) oraz sięgający na zachód, aż po Beskid Sądecki, klin ludności rusińskiej (łemkowskiej). Polacy zdecydowanie przeważają w Galicji Zachodniej, gdzie główną mniejszość narodową stanowią Żydzi, którzy z kolei w zdominowanych przez Rusinów powiatach Galicji Wschodniej mają z reguły zbliżony udział procentowy do zamieszkującej tam ludności polskiej. Mapa prezentując strukturę narodowościową w granicach poszczególnych powiatów, nie uwzględnia bardzo charakterystycznych dla Galicji różnic w rozmieszczeniu tych narodowości, czyli dominacji ludności polskiej i żydowskiej w miastach i miasteczkach oraz wyraźnej przewadze ludności rusińskiej na terenach wiejskich. Trzeba także podkreślić, że na tym obszarze Rusini (Ukraińcy) nie byli na początku XX wieku społecznością monolityczną, zwłaszcza w Karpatach. Na terenie należącej do Austrii Galicji, wśród zamieszkujących tam Rusinów, w pierwszych dekadach XX wieku już wyraźne było poczucie ukraińskiej tożsamości i odrębności. Jednak na górskim obszarze Karpat, sprzyjającym izolacji i potęgującym regionalne różnice, w XIX wieku wykształciły się odrębne grupy, tzw. Rusinów karpackich (Karpatorusinów): Łemków (Rusnaków) na zachodzie, Bojków w Bieszczadach i Hucułów w Karpatach Wschodnich. Łączyło je wspólne pochodzenie etniczne i wyznanie grekokatolickie, dzieliło m.in. poczucie odrębności, różnice kulturowe, używana gwara, zamieszkiwane karpackie regiony.