Opis

Na mapie przedstawiono uprzemysłowienie tzw. "pruskiej Polski" (Śląska, Wielkopolski, Kujaw, Pomorza Gdańskiego, Mazur), za pomocą niemieckich danych statystycznych z 1907 r. dotyczących liczby pracowników przemysłowych w tysiącach według powiatów, w ośmiu przedziałach, od poniżej 1 tys., do 30-50 tys. Nie jest zaskoczeniem, że zdecydowanie największa liczba pracowników przemysłowych była zatrudniona we wschodniej i południowej części Górnego Śląska, ponadto na Opolszczyźnie oraz w powiatach Bydgoszcz i Chodzież. Natomiast najmniej pracowników przemysłowych było na Mazurach, w Wielkopolsce i na Kaszubach (za wyjątkiem Gdańska i Wejherowa). Mapa jest częścią II edycji Atlasu Encyklopedii Polskiej (Atlas de L'Encyclopedie Polonaise) z roku 1920, rozdziału "Życie gospodarcze Polski".

Dodatkowe informacje

We wrześniu 1915 r. na neutralnym gruncie, w Szwajcarii zorganizowano polski ośrodek propagandy prasowej pod nazwą Centralnej Agencji Polskiej. Na jej czele stanął Erazm Piltz, związany z tzw. „realistami” (Stronnictwo Polityki Realnej), a zatem teoretycznie reprezentujący orientację prorosyjską. Teoretycznie, gdyż definiując charakter inicjatywy podkreślał potrzebę zachowania neutralności i bezstronności politycznej, co czynił przyciągając do współpracy postacie reprezentujące różne polityczne opcje, od konserwatystów poprzez Narodową Demokrację po grupę „niepodległościową” na czele z Janem Kucharzewskim – w praktyce orientującą się na Niemcy.
Centralna Agencja Polska miała dostarczać zainteresowanym informacji o charakterze encyklopedycznym, potrzebnych dla zrozumienia kwestii polskiej: dotyczących polskiej historii, problemów, tendencji, w tym oczywiście także obszaru objętego kwestia polską. W warunkach nacisku zwolenników państw centralnych, wyzyskujących koniunkturę tworzoną przez sukcesy niemieckie, przestrzeganie statutowej neutralności okazało się trudne. Po poszerzeniu Agencji o 2 osoby związane z orientacją NKN-owską (październik 1915 r.) został wysłany do Dmowskiego monit z prośbą o przyjazd. Wiązało się to z zaniepokojeniem prokoalicyjnej części Agencji – pytanie, czy całej wobec różnic zdań, jakie się ujawniły... [więcej: B. Konopska, M. Barwiński i in., Kształtowanie granic niepodległej Polski w świetle dokumentów kartograficznych, PTH, Warszawa 2023, s. 99-100 ; https://polona.pl/preview/f934b1e7-73ff-4f40-b7db-868a3bc1c4d4 ].
Zob. też http://graniceniepodleglej.edu.pl/?page_id=439 ; http://graniceniepodleglej.edu.pl/?page_id=307