Propozycja przebiegu granic Polski z tzw. "linią Dmowskiego" oraz tzw. "linią Komisji Cambona"

Typ mapy: Polityczna
Kategoria: granice Polska
detail_image
Opis

Na mapie kolorem czerwonym przedstawiono przebieg tzw. "linii Dmowskiego", czyli granic Polski postulowanych przez Romana Dmowskiego na konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 r. (jest to jedna z wersji "linii Dmowskiego", różniły się drobnymi szczegółami). Według tej propozycji, domagano się włączenia do Polski, m.in. całego Górnego Śląska z Opolszczyzną i Śląskiem Cieszyńskim, szerokiego dostępu do Bałtyku wraz z Gdańskiem i ujściem Wisły, Warmii i Mazur, dużej części Litwy, większości Białorusi z Mińskiem, Wołynia i zachodniego Podola oraz całej Galicji wraz z Orawą i północnym Spiszem. Propozycja ta została odrzucona, a w późniejszym okresie częściowo wycofał się z niej także Autor, który m.in. podczas negocjacji kończących wojnę polsko-bolszewicką opowiedział się przeciwko włączeniu do Polski Mińska. Linia niebieska na mapie, to tzw. "linia Komisji Cambona". Była to komisja do spraw polskich powołana przez Radę Najwyższą Konferencji Paryskiej 12 lutego 1919 roku pod przewodnictwem byłego ambasadora Francji w Niemczech Jules’a Cambona. W jej skład wchodzili przedstawiciele poszczególnych państw zwycięskich. Najważniejszym zadaniem Komisji było uregulowanie kwestii zachodnich i wschodnich granic Polski. Projekt Komisji z 12 marca 1919 przyznawał Polsce: Wielkopolskę, Górny Śląsk, Pomorze Gdańskie (bez Gdańska) oraz część Warmii i Mazur. Jednakże ze względu na sprzeciw delegacji niemieckiej oraz stanowisko delegacji brytyjskiej projekt ten został zmodyfikowany na niekorzyść Polski. Ostatecznie przyznano Polsce prawie całą Wielkopolskę i część Pomorza bez Gdańska. Granicę państwa polskiego przesunięto znad Prosny po miasto Zbąszyń. Dzięki ustaleniom Komisji Polska m.in. uzyskała wąski dostęp do morza. Gdańsk wraz z jego okolicą oderwano od Niemiec, jednak nie został włączony do Polski a przekształcony w Wolne Miasto kontrolowane przez Ligę Narodów. O przynależności Górnego Śląska, Warmii i Mazur miały zadecydować plebiscyty. W kwestii wschodniej granicy Polski (nie uwzględnionej na tej mapie) Komisja Cambona w raporcie z kwietnia 1919 roku zaleciła wytyczenie jej według zasady etnicznej, czyli generalnie wzdłuż linii Curzona, co wówczas nie zostało zrealizowane.

Język mapy: Polski

Twórca mapy: Dmowski Roman

Rok wydania: 1919

Źródło: Archiwum Akt Nowych, Zespół 100 Archiwum J.I. Paderewskiego, sygn. 844

Skala: 1:2 000 000

Słowa kluczowe geograficzne: Polska

Słowa kluczowe imienne: Roman Dmowski, Jules Cambon

Słowa kluczowe rzeczowe: granice Polski, Komisja Cambona, Konferencja Pokojowa w Paryżu, Komitet Narodowy Polski